Bia ký Asoka khắc trên một tảng đá lớn 
ở quận Junagadh, thuộc bang Gujarat, Ấn Độ. From: 10yearitch.com

Hai giáo sư của trường Đại học California, Los Angeles (UCLA) đã sử dụng một dụng cụ điều tra và khấu trừ sáng tạo để xác định 121 địa điểm có thể lưu giữ những tuyên ngôn của Đại đế Ashoka - Ấn Độ mà trước đây chưa từng được khám phá. Làm việc với các dụng cụ kỹ thuật tiên đoán mới nhất, các nhà nghiên cứu hy vọng công việc của họ sẽ cho phép các nhà nghiên cứu địa phương khám phá thêm nhiều bia ký lâu đời của các vua Phật tử.

Hoàng đế Asoka, triều đại Maurya (r.c. 268 c. 232 TCN) cai trị phần lớn tiểu lục địa Ấn Độ là một nhân vật quan trọng trong việc truyền bá đạo Phật trên khắp vùng đất Nam - Trung Á và được cho là đã ra lệnh xây dựng hàng ngàn tu viện, bảo tháp, và di tích Phật giáo khác trên toàn lãnh thổ. Sắc lệnh của vua Ashoka được viết trên các tấm bia ký là một bộ sưu tập các hình khắc được tìm thấy trên nhiều trụ đá cổ đại, trên những thành đá và vách hang động. Các bia ký cho thấy dấu tích xác thực của đạo Phật vào thời kỳ đầu ở Afghanistan, Bangladesh, Ấn Độ, Nepal, Pakistan được tìm thấy trong thời hiện đại và còn ghi lại việc cải tà quy chánh của Đại đế Asoka cũng như những nỗ lực truyền bá đạo Phật của ông, những quan điểm của ông về giáo pháp và các nguyên tắc đạo đức, tôn giáo của ông.

Trong khi có nhiều bia ký được biết đang được bảo lưu, còn có nhiều khám phá khảo cổ khác có liên quan trước đây đã được đưa ánh sáng ngang qua việc phát hiện tình cờ hoặc trong các cuộc tổng kiểm tra toàn bộ khu vực, theo một nghiên cứu công bố vào tuần trước trên Khoa học Ngày nay (Current Science ) được đánh giá ngang hàng với tạp chí khoa học Ấn Độ, nhà khảo cổ học Monica Smith và nhà địa lý học Thomas Gillespie của Hiệp hội UCLA đã sử dụng kỹ thuật tiên đoán theo mô hình dụng cụ mới phân tích dữ liệu từ những khám phá hiện có và ngoại suy các kết quả dự báo nơi phát hiện khảo cổ có thể sẽ được thực hiện.

Mô hình phân phối dự đoán cho các bia ký Asoka
dựa trên nền tảng địa chất, dân số, khí hậu và địa hình. Từ: currentscience.ac.in

“Với thực tế của việc tìm các di vật trên thềm lục địa, chúng tôi cần các công cụ hiệu quả hơn, và một cơ chế tìm kiếm như mô hình dự đoán là một sự phát triển có mức ưu tiên cao”, Smith nói. (UCLA Newsroom)

Với sự giúp đỡ của đội ngũ Tiến sĩ UCLA, Gillespie đã tạo ra một cơ sở dữ liệu về sự ổn định môi trường tại các điểm di tích hiện tại với những điểm chung đặc biệt được biết tại 29 điểm ở Afghanistan, Ấn Độ và Pakistan. Đội nghiên cứu đã phân tích dữ liệu so sánh với các hệ thống thông tin địa lý và hình ảnh trên Google Earth, bao trùm cả những đặc điểm được xác định trái ngược với bản đồ dân số và địa chất của Ấn Độ cổ đại. Bằng cách xác định vị trí hiển thị các đặc tính giống như các di tích đã được xác nhận, các nhà nghiên cứu tin tưởng rằng họ đã đánh dấu mốc chính xác nơi các di tích có tiềm năng sẽ được phát hiện trong tương lai.

“Chúng tôi xác định được các mô hình thực sự đem lại một xác suất cao việc các di tích xuất hiện”, ông Gillespie nói. “Nhìn vào dữ liệu các di tích hiện tại, vị trí của chúng dường như xuất hiện không phải là ngẫu nhiên. Các nhà sao chép có nhiệm vụ khắc những bia ký này dường như có nghĩ đến mặt địa chất của không gian lựa chọn, những thị thành gần đó, thậm chí độ thấp của bề mặt đá mà họ khắc chạm”. (UCLA Newsroom)

Các nhà nghiên cứu tập trung vào ba yếu tố phổ biến đặc biệt để dự đoán nơi có bản khắc ký tự có thể được tìm thấy: các loại đá cụ thể để thực hiện việc chạm khắc, mật độ dân số ước tính của khu vực tại thời điểm khắc, và các góc bề mặt đá khắc văn bản.

Một trong hai tảng đá có bia ký sắc lệnh vua Ashoka
tại thị trấn Jamal Garhi, thuộc miền bắc Pakistan.
Tấm đá có bản văn viết bằng ngôn ngữ Kharothi,
các bia ký được xếp và Di sản Văn hóa Thế giới UNESCO vào năm 2003. Từ: wikimedia.org

“Chúng tôi tin rằng việc tìm kiếm di tích bia ký trên mặt đất ở bất kỳ địa điểm nào cũng sẽ mang lại một xác suất cao hơn mức trung bình trong việc tìm kiếm các bia ký mới”, nhóm nghiên cứu ghi nhận trong nghiên cứu đã được xuất bản của họ. “Việc phát triển dự án nghiên cứu có mục đích cụ thể để kiểm tra từng khu vực trong 121 điểm có khả năng cho thấy cơ hội lý tưởng đối với các chương trình nghiên cứu phân bổ dựa vào các viện hàn lâm trong tiểu lục địa sử dụng các nguyên tắc theo thông tin địa lý tự nhiên (VGI) và khoa học công dân. Do vậy, chúng tôi tìm cách tiết lộ thông tin về vị trí khu vực có khả năng cao trong phạm vi công cộng để các học giả và sinh viên trong nước ứng dụng”. (Theo Current Science)

Theo Buddhistdoor, ngày 30 tháng 05 năm 2016