Hàng năm cứ vào mùa hoa phượng nở, những cơn mưa đầu mùa làm cho vạn vật thấm nhuần tươi mát càng tăng thêm sức sống, báo hiệu mùa An cư kiết Hạ đã đến.

“Đèn Sài Gòn ngọn xanh ngọn đỏ,

Đèn Vĩnh Long ngọn tỏ ngọn lu,

Tôi về quê Tổ tôi tu,

Chín trăng không đắc, mười thu cũng thành”.

Thật vậy, dầu có đi đâu chăng nữa, tôi cũng rất thích trở về dừng chân nơi Hạ trường Tổ đình Tịnh xá Ngọc Viên để tác pháp An cư kiết Hạ theo Luật định của đức Phật từ xa xưa.

Tổ đình Tịnh xá Ngọc Viên tọa lạc trên khu đất rộng, số 14/20/2 đường Xóm Chài, phường 2, TP. Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long. Đây được xem là ngôi Tổ đình và là trung tâm hoằng khai giáo pháp KHẤT SĨ của Hệ phái.

Đặc biệt, kể từ sau lần đầu tiên (1949) tổ chức trọng thể đại lễ Tự tứ tăng - Vu lan bồn trên quy mô lớn, tiếng nói Hệ pháp Khất sĩ đã gây ảnh hưởng rộng khắp trong sinh hoạt Phật giáo của toàn miền. Có thể nói Tịnh xá Ngọc Viên là một trung tâm tu học ổn định và phát triển liên tục, là nơi tĩnh lặng, tuôn trào sức sống tu tập, và cũng là nơi lý tưởng cho chư Tăng Ni Khất sĩ tập trung An cư kiết Hạ.

Vậy kiết Hạ là gì? An cư là thế nào? Lập tâm một chỗ gọi là kiết, thu thúc thân Tâm vào chỗ tịnh tĩnh là an. Như vậy, mục đích An cư kiết Hạ là thúc liễm thân tâm, trau giồi giới đức để tấn tu Tam Vô lậu học. Tỳ-kheo hay Tỳ-kheo-ni nào không quan tâm đến việc tu tập, bồi dưỡng trí huệ thật không đáng là bậc mô phạm tỉnh thức. Sự nghiêm khắc này cũng chỉ vì đức Phật muốn bảo hộ sức sống của Tăng-già bằng việc triển khai năng lực tu tập của mỗi cá nhân. Nếu hàng xuất gia đệ tử Phật không tôn kính vâng giữ lời giáo huấn của đức Phật, xem An cư là một điều bó buộc thì quả thật những người ấy không những tự chối bỏ phần tự lợi mà còn gây ảnh hưởng không tốt cho Tăng đoàn.

Ví như người nông dân mỗi năm phải làm ruộng, nếu năm nào người ấy bỏ bê không chăm lo đến mùa màng sẽ không thu hoạch được lương thực. Đối với hàng xuất gia cũng vậy, pháp An cư kiết Hạ đã trở thành một truyền thống tu tập từ ngàn xưa, không thể thiếu đối với một tu sĩ trong Hệ phái Khất sĩ nói riêng và trong Phật giáo nói chung.

Trong Chơn lý, Tổ sư Minh Đăng Quang có dạy: “Cái biết là phải sống chung, Cái linh là phải tu chung ”. Nhờ có ba tháng An cư, chúng ta có dịp sống chung tu học trong tinh thần Lục hòa và trau dồi Giới – Định – Tuệ. Bên cạnh đó, Sáu pháp Lục hòa và Ba môn Vô lậu học làm nền tảng cho sinh hoạt của Tăng chúng, để mọi người tự hoàn thiện bản thân mình, trưởng dưỡng đạo tâm, góp phần làm cho Giáo hội thêm trang nghiêm.

Chúng ta thử nhìn lại xem, trong một năm có 12 tháng, suốt 9 tháng dài phần nhiều chúng ta luôn bận rộn với công việc nơi trú xứ cũng như công tác Phật sự trong và ngoài tỉnh, lại phải đối mặt với biết bao nhiêu chướng duyên ngoại cảnh. Chỉ còn lại 3 tháng Hạ là dịp để mọi hành giả trở về với chính mình, huân tập Định lực, cũng cố Giới đức cho vững vàng.

Chính yếu tố quan trọng này mà đức Phật hết sức quan tâm đến việc An cư của Tăng đoàn. Ngài còn hướng dẫn phương pháp tu tập để phẩm hạnh của hàng đệ tử xuất gia ngày càng thăng hoa và Tăng đoàn từ đó được hoàn thiện, vững mạnh hơn. Có thể nói, An cư kiết Hạ là một hình ảnh đẹp của Tăng-già và cũng tạo nên một sức sống kiên cố cho Tăng đoàn.

Hòa thượng trụ trì, đạo hiệu Giác Giới - Thiền chủ Tổ đình Tịnh xá Ngọc Viên rất từ bi, thương yêu bao bọc chư Tăng Ni chúng con. Hòa Thượng tạo mọi điều kiện giúp cho Tăng Ni “tấn đạo nghiêm thân”. Ngài dạy sửa sang lại phòng ốc để Tăng chúng về nhập Hạ ở, miếng ăn giấc ngủ của đại chúng Ngài luôn lưu tâm, không những thế Ngài còn tạo điều kiện cho đại chúng lên Sài Gòn khám chữa bệnh khi cần thiết.

Hòa thượng cũng khuyến khích chúng con vừa học giáo pháp vừa học đạo lý ở đời. Công hạnh tu tập và phụng sự đạo pháp của Ngài là tấm gương cho chúng con noi theo. Chúng con được tắm mát trong tình thương, trong sự tận tụy hy sinh của Ngài, mang lại cuộc sống yên vui cho chúng con an tâm tu học. Hòa thượng đã tiếp nối những vị Thánh đệ tử thuở trước, giữ gìn và hoằng truyền giáo pháp của đức Phật, Tổ, Thầy đến tận hôm nay. Đặc biệt, mùa Hạ năm nay, Hòa thượng thỉnh mời nhiều vị giảng sư, chư Tôn đức ở các giáo đoàn đến Hạ trường ban đạo từ, thuyết giảng cho chúng con được học thêm những kiến thức mới.

Sau 3 tháng Hạ này, chúng con phải trở về nơi trú xứ của mình nhưng lòng chúng con rất quyến luyến nơi đây. Nhất là chư huynh đệ cùng tu, Hòa thượng trụ trì và các vị giảng sư trong Ban Tổ chức Hạ trường đã ưu ái tạo mọi điều kiện cho chúng con yên tâm tu học, nghiêm thân tấn đạo. Chúng con nguyện tinh tấn tu học, trau dồi đạo hạnh, ý thức trách nhiệm của mình, nỗ lực hoàn thiện tự thân để xứng đáng là sứ giả của Như Lai, làm mô phạm cho đời, là chỗ nương tựa vững chắc cho hàng Phật tử. Bằng cách khép mình vào giới luật, làm đúng chủ trương của Giáo hội, thực tế nhất là tôn trọng và tự nguyện làm hành giả An cư trong mỗi mùa Hạ, đó chính là nêu cao tinh thần hòa hợp đoàn kết làm vững mạnh Tăng đoàn, sống đúng theo lời dạy của đức Phật.

Chúng con cầu nguyện đức Phật từ bi gia hộ cho quý Ngài pháp thể khương an, thân tâm thường lạc để dìu dắt trần thế nhân sinh còn đang nổi trôi trong vòng luân hồi sinh tử.