Phát Bồ-đề tâm

TamBoDe

Học đạo trọng phát tâm làm trước,

Tu hành cần lập nguyện làm đầu.

Lập nguyện độ chúng sanh mới đặng,

Phát tâm tu quả vị mới thành.

Nếu phát tâm chẳng đặng rộng to,

Thì lập nguyện có đâu bền chắc.

Tuy tu nhiều kiếp cũng luân hồi,

Dầu niệm cả đời còn khổ não.

Quên lòng bồ đề,

Dầu tu phước lành cũng mang tội.

Quên còn vậy thay,

Huống chi chưa phát tâm độ chúng.

Muốn cho nên pháp Phật Như Lai,

Thời phải lập tâm làm Bồ-tát.

Bởi phát tâm lập nguyện,

Nhiều cách khác nhau.

Phải thích nghĩa chỉ đường,

Một lần đủ thể.

Chánh tà thiệt dối,

Lớn nhỏ méo tròn.

Tám việc phát tâm không giống,

Một lần thích nghĩa cho minh.

Hoặc dụ tiếng đồn,

Hoặc cầu danh lợi.

Hẳn thiệt phát tâm tà,

Không cần khen trọng.

Miễn đắc quả linh,

Mới là theo ý chánh .

Trên noi pháp Phật

Dưới độ chúng sanh

Biết lỗi thời chừa

Biết lầm thời sửa

Đường cực lạc xa mà không ngán,

Độ chúng sanh nhiều cũng chẳng từ.

Là phát tâm thiệt

Biết tội không bỏ

Biết lỗi không chừa

Trong trược ngoài thanh.

Trước siêng sau trễ,

Tuy lòng tốt bị danh lợi mà lãng

Dẫu trí minh vì tội lỗi mới nhơ

Là ôm lòng dối

Hết lòng tế độ chúng sanh đông

Ráng sức tu hành kinh luật khó

Ấy là phát tâm to

Miễn đặng độ mình thành chánh quả

Đã đành bỏ chúng mắc luân hồi

Ấy là phát tâm nhỏ

Dễ mới chịu làm làm lấy có

Khó thời lại bỏ bỏ như không

Muốn khuyên sợ trễ công tu

Mong cứu e vươn điều hại

Là phát tâm méo phải chừa

Thể lòng là Phật chẳng cho xao

Thương chúng như mình nên ráng độ

Miễn đặng vẹn trên vẹn dưới

Chẳng so công chúng công mình

Thiệt phát tâm tròn khá ráng

Dùng phát tâm thiệt chánh lớn tròn

Bỏ hư nguyện dối tà nhỏ méo

Tướng chia tám món

Gốc tại mười duyên

Một cảm đức Phật trời

Hai biết ơn Cha Mẹ

Ba nhớ đức Tôn sư

Bốn đền công thí chủ

Năm thương nghĩa chúng sanh

Sáu ghê đường sanh tử

Bảy tôn trọng tánh linh

Tám ăn năn tội lỗi

Chín thanh tịnh an dưỡng

Mười để pháp lâu dài.

(trích "Bảy bài kệ khuyến tu")