Trưởng lão Giác Tánh và Đức Thầy Giác Tịnh

Sau ngày Tổ sư Minh Đăng Quang vắng bóng 1 tháng 2 năm Giáp Ngọ (1954), đến năm 1963, các vị đệ tử của Tổ sư theo nhân duyên hành đạo. Mỗi vị đều thâu nhận đệ tử xuất gia tu học và cư sĩ tại gia cùng xây dựng đạo tràng tịnh xá. Những ngày Tự Tứ Tăng, và thọ giới Tỳ-kheo, chư Tăng đều quy tụ về một địa điểm chung, dưới sự chủ tọa của các vị Trưởng lão đệ tử của Tổ sư, đứng đầu là Nhị Tổ Giác Chánh. Đến năm 1963, do tình hình Pháp nạn, nên Nhị Tổ Giác Chánh thông báo cho các Giáo đoàn, ở đâu thuận duyên và đủ túc số chúng thì được phép làm Tự Tứ và truyền giới Tỳ-kheo. Từ nhân duyên đó, các vị Trưởng lão, Thượng tọa, Đại đức Tăng Ni có thâu nhận Tăng Ni hướng dẫn hành đạo tu học trở thành những vị Trưởng đoàn, tự quản lý Tăng chúng và cơ sở đạo tràng.

Cuối năm 1954 và các năm 1955 – 1957, Đức Thầy Giác Tịnh và vài đệ tử của Tổ sư hành đạo ra miền Trung, Trưởng lão Giác Tánh cùng Đức Thầy Giác Tịnh đã phát tâm trụ lại giáo hóa. Với bổn nguyện cao cả ấy, Trưởng lão Giác Tánh và Đức Thầy Giác Tịnh đã không quản ngại khó khăn của buổi sơ khai ban đầu và sự khắc nghiệt của thời tiết nơi vùng đất này, đã nỗ lực dấn thân hoằng dương Chánh pháp, kiến lập đạo tràng, tiếp Tăng độ chúng, thành lập Giáo đoàn II vào những ngày tháng đầu năm 1957 – 1958.

 

Tịnh xá Ngọc Đăng - TP. HCM

Tịnh xá Trúc Lâm - Bình Thuận

Theo bước chân du phương hóa đạo của nhị vị Trưởng lão và chư Tăng đệ tử, 17 ngôi tịnh xá thuộc giáo đoàn II lần lượt được thành lập. Các ngôi tịnh xá trải dài từ Ngọc Đăng (Gia Định) đến Trúc Lâm (Tân Hà), Ngọc Thiện (Ma Lâm), Ngọc Xuân (Chợ Lầu), Ngọc Thuận (Phan Rang), Ngọc Trang (Nha Trang), Ngọc Nhơn (Quy Nhơn), Ngọc Hội (Bồng Sơn), Ngọc Nghĩa (Quảng Ngãi), Ngọc Giáng (Đà Nẵng), Ngọc Hương (Thừa Thiên – Huế), Ngọc Hà (Đông Hà), Ngọc Trị (Quảng Trị) và các tịnh xá trên vùng cao nguyên như Ngọc Nguyên (Đak Lak), Ngọc Thiền và Đức Niệm (Đak Nông).

Sử mầu lần giở từng trương

Hạnh tu Khất sĩ du phương ta bà

Khắp vùng non biển quê ta

Đâu đâu chẳng hiện bóng hoa Ưu Đàm.

(Ánh Minh Quang – Trụ Vũ)

Quả thật như vậy, nơi nào có bước chân của Trưởng lão và Đức Thầy cùng chư Tăng hành đạo, nơi đó có đạo tràng tịnh xá được thành lập, và hàng ngàn Phật tử qui y tu học, góp phần cải tạo nhân tâm, ổn định xã hội, cũng như đóng góp vào vườn hoa Phật giáo những công trình kiến trúc mới lạ đặc sắc của Phật giáo Khất Sĩ biệt truyền.

 

Tịnh xá Ngọc Nhơn - Bình Định

Tịnh xá Ngọc Xuân - Bình Thuận

Vì nhu cầu tu học, sinh hoạt của Tăng chúng và cư gia bá tánh, nên các ngôi đạo tràng tịnh xá được thành lập, thiện tín mỗi nơi phát tâm cúng dường đất, góp công sức và vật liệu xây dựng đạo tràng làm nơi thờ phượng, sinh hoạt tín ngưỡng tâm linh.

Những năm 1956 – 1975, chư Tăng hành trì hạnh y bát khất thực, nhẹ nhàng về tứ sự ăn mặc ở bệnh. Từ năm 1975 cho đến nay, nhằm chia sẻ mà cũng để góp phần vào việc xây dựng đất nước sau chiến tranh, chư Tăng trong Giáo đoàn hưởng ứng tinh thần chung của Hệ phái dừng chân du hóa, tùy nhân duyên của mỗi trú xứ đạo tràng mà lưu trụ tinh tấn tu học, xiển dương Chánh pháp. Nhìn chung chư Tăng trong Giáo đoàn vẫn giữ được sự trưởng tịnh, giản dị, gắn bó trong tinh thần lục hòa cộng trụ, giới hạnh tinh nghiêm.

Tiếp bước ân sư, chư đệ tử đã luân phiên thừa kế trụ trì, trùng tu tái thiết các đạo tràng tịnh xá ngày một khang trang tốt đẹp, thiện nam tín nữ Phật tử gần xa nương về, tu sửa thân tâm, làm lành lánh ác, hộ đạo giúp đời, trang nghiêm quốc độ.

 

Tịnh xá Ngọc Giáng - Đà Nẵng

Tịnh xá Ngọc Hương - Huế

Hiện nay Giáo đoàn có 17 ngôi tịnh xá, một tịnh thất và 60 Tăng sư do Hòa thượng Giác Thanh trụ trì Tịnh xá Ngọc Nguyên (Buôn Ma Thuột) đương vi Trị sự Trưởng Giáo đoàn.

Trong tinh thần hòa hợp tu học, lợi lạc quần sanh, chư Tôn đức Tăng trong Giáo đoàn II cùng quý thiện nam tín nữ Phật tử các miền tịnh xá đã tham gia tích cực vào các hoạt động hoằng pháp, nghi lễ, từ thiện xã hội và các ban ngành khác của các cấp Giáo hội, làm cho đạo pháp càng thêm nhuần rạng, ngõ hầu đáp đền phần nào ân đức mở đạo, giáo hóa sâu dày của Đức Tổ sư và chư vị Trưởng lão, Đức Thầy.

Trích "100 ngôi tịnh xá tiêu biểu"