Chiều 24/6/2025 (29/5/Ất Tỵ), tại trường hạ Pháp viện Minh Đăng Quang (TP.Thủ Đức, TP.HCM), HT. Minh Bửu – UVTT HĐTS, UVTT Ban Tăng sự TƯGH, Phó ban Ban Thường trực Giáo phẩm kiêm Trưởng ban Tăng sự Hệ phái PGKS, đã có buổi giảng với chủ để: “Nhận ra cái chơn biết và vọng biết”.

Mở đầu buổi giảng, HT. Minh Bửu nhấn mạnh ý nghĩa trọng yếu của việc tu học: "Người xuất gia cần xác chứng y pháp của Phật, của Tổ để thấy và tu, bởi có thấy rõ và biết đúng thì đời sống phạm hạnh mới vững chãi, nhẹ nhàng, tự tại, không còn vướng mắc giữa trần đời".

Hòa thượng dẫn lời Tổ dạy trong Diệt lòng ham muốn: "Lìa cha mẹ, bỏ nhà cửa đặng nhập đạo, một lòng quyết chí học hỏi cho rõ chơn tâm, bổn tánh, và hiểu thấu phép vô vi của Phật, tức là thành một vị Tu-đà-hoàn". Theo đó, người chứng được sơ quả Tu-đà-hoàn là bậc có chánh kiến, tức là thấy biết chân thật, vẫn sống giữa đời như bao người nhưng không còn sai lầm, tâm luôn thản nhiên, đơn giản, thanh bần, hành xử tùy duyên, ứng hợp với nếp sống tự nhiên mà không tạo nghiệp ràng buộc.

Tiếp theo, HT. Minh Bửu triển khai cốt lõi bài pháp, đó là làm sao để nhận ra đâu là "chơn biết" và đâu là "vọng biết'. Hòa thượng chỉ rõ, khi tình sanh, ý khởi mà hành giả không xác chứng được chủ thể thấy biết ấy, thì mọi động dụng của thân tâm đều dẫn đến khổ đau. Vì vậy, người tu cần nhận diện rõ: ý nào là ý Phật, ý nào là ý ma.

Hòa thượng chỉ ra giới hạn của ngôn ngữ trong việc diễn đạt chân lý. Các khái niệm như “chơn Như”, “tánh”, “tâm” vốn khó giải thích trọn vẹn bằng lời. Hòa thượng dẫn kinh Pháp cú: “Tâm khó thấy, tế nhị, theo các dục quay cuồng...” để nhấn mạnh tính vi tế của tâm và sự cần thiết phải tự mình chứng nghiệm. Hòa thượng khẳng định, chơn tâm không phải là những cảm xúc hỷ, nộ, ái, ố, vì chúng luôn đổi thay.

Để minh họa, Hòa thượng nhắc đến lời Phật dạy trong Kinh Lăng Nghiêm: "Công cuộc tu hành của ông mà ông không phân biệt được chơn tâm và vọng tâm thì khác gì người nấu cát mà muốn thành cơm". Và Kinh Phù-di (Trung bộ 126):
"Những Sa-môn, Bà-la-môn có tà kiến, tà tư duy... tà định, dù ước nguyện hành Phạm hạnh cũng không đạt quả, như đổ cát vào thùng mà ép lấy dầu".

HT. Minh Bửu nhắc nhở đại chúng: "Nếu không xác định được chơn tâm, tâm yêu ghét, hơn thua, được mất sẽ sinh khởi, va chạm đời càng làm che lấp Chơn như, Phật tánh. Do đó, người tu cần giữ tâm hồn nhiên, giản dị, trong sáng để thấy mọi sự như nó là, không khởi tâm phân biệt, phán xét".

Hòa thượng nhấn mạnh giới - định - tuệ phải song hành: “Đừng cố tu giới mà quên phát huy định và tuệ, có tướng giới chưa chắc có tánh giới. Người xuất gia phải tha thiết cầu Đạo quả, không phải đổi lấy cái ăn, cái mặc hay sự kính trọng của thế gian. Như trong Chơn lý "Chơn như" Tổ sư dạy: 'Không ai thiếu sót cái Chơn Như tự tánh. Nhưng giờ phút nào người ta quên đi Chơn Như tự tánh thì giờ ấy người ta rối loạn, khổ đau. Chơn Như có trong từng niệm và trong sự sống'.”

Hòa thượng trích lời Tổ trong Chơn lý "Nhập định": "Tất cả chúng sanh đều sống chung với cái biết. Cái biết chia làm hai: chơn biết, diệu dụng biết; còn cái bị biết, vọng biết thì khác. Việc tu là chỉ ra, nhận ra vọng tâm, sa ngã, thọ tình, gọi là vọng biết, thì sẽ sáng chơn tâm".

Ngay trong buồn vui, sanh già bệnh chết, HT. Minh Bửu khuyến tấn đại chúng hãy thấy rõ tánh không, thấy chúng vốn không thực có, để không bị trói buộc. Ngài nhắc lời Krishnamurti: "Nếu anh không sống được với cái đang là, thì anh đã chết rồi, cũng là chết đi cái bao la". Bởi vậy, Hòa thượng nhấn mạnh, nếu không nhận rõ chơn tâm bản tánh trong việc tu, vòng luân hồi sẽ mãi tiếp nối vô tận. Ngài dẫn kinh Pháp Cú 60: "Đêm rất dài đối với kẻ mất ngủ, đường rất xa đối với kẻ lữ hành mỏi mệt. Cũng thế, vòng luân hồi sẽ tiếp nối vô tận đối với kẻ ngu si không minh đạt Chánh pháp".

 

Một số hình ảnh được ghi nhận:

 

Chia sẻ với thân hữu:

In bài viết: