Chiều 08/6/2024 (03/5/Giáp Thìn), tại trường hạ Pháp viện Minh Đăng Quang (TP.Thủ Đức, TP.HCM), TT. Giác Hoàng - UV HĐTS, Phó Viện trưởng VNCPHVN, Phó Trưởng ban Văn hóa TƯGH, Chánh Thư ký Ban Thường trực GPHP, Phó trưởng Ban Thường trực Ban Giáo dục Tăng Ni GĐ.III, đã có buổi chia sẻ về đề tài “Pháp trau tâm của Tổ sư Minh Đăng Quang”.

Với 5 phần chính: “1. Tầm quan trọng của việc trau tâm, 2. Các điều kiện để trau tâm, 3. Phương pháp trau tâm, 4. Mục đích của trau tâm, 5. Gương sáng của những người trau tâm”, Thượng tọa đã nhấn mạnh việc “trau tâm” qua dẫn chứng từ nhiều lời dạy của Tổ sư trong Chơn lý. Theo dòng ý pháp, Thượng tọa khẳng định, tâm là gốc sinh ra muôn pháp, nên trau sửa tâm tánh là quyết định sự thành tựu trong con đường tu học của người con Khất sĩ theo lộ trình dứt ác, làm thiện, giữ tâm trong sạch.

Đối với Pháp trau tâm, trích chương Một pháp trong kinh Tăng chi, Đức Phật Thích-ca dạy rằng: “Ta không thấy một pháp nào khác, này các Tỷ-kheo, lại đưa đến lợi ích lớn như tâm được tu tập. Tâm được tu tập, này các Tỷ-kheo, đưa đến lợi ích lớn”. Đồng thời, ở phẩm này, Đức Thế Tôn cũng đưa ra khía cạnh ngược lại, tức điều gây bất lợi cho lớn cho vị Tỷ-kheo tu tập, đó là pháp không tu tập tâm.

Ở phương diện này, trong Chơn lý “Đi tu”, Tổ sư Minh Đăng Quang nói: “Kẻ trí trau tâm chớ chẳng dồi thân. Nói ít mà nên, làm ít mà hay, lo ít mà đặng, là bởi nơi tâm đã trọn tốt”. Đồng ý pháp này, trong Chơn lý “Nhập định”, Tổ sư nói: “Người có trí nói ít mà nên, nói ít mà hay, làm ít mà nên, ít suy nghĩ mà suy nghĩ phải”. Con người chúng ta hiện diện trên cõi đời với thân - tâm, sắc - danh, Tổ khẳng định, kẻ trí là người lo chú trọng vào việc sửa chính mình, chứ không dồi đắp tô vẽ bên ngoài. Điều này được Tổ sư liên tục ứng dụng nhắc lại ở nhiều phẩm trong Chơn lý.

Hay như trong Chơn lý “Đạo Phật Khất sĩ”, Tổ dạy: “Giáo lý Khất sĩ: Một là dứt các điều ác. Hai là làm các điều lành, tùy theo nhân duyên cảnh ngộ, không cố chấp vì lẽ không có thì giờ dư dã và cũng biết rằng, các việc lành là để trau tâm, vì tâm mà làm sự phải, chứ không ngó xem nơi việc làm kết quả. Ba là cốt yếu giữ lòng trong sạch”.

Qua đó, Thượng tọa khẳng định: “Tổ sư là một người đa văn, quảng kiến, thông tuệ, với cách diễn giải riêng biệt khi diễn giải ý pháp trong kinh Pháp cú. Tổ muốn nhấn mạnh việc trau tâm phải đảm bảo 3 yếu chỉ: dứt điều ác, làm điều lành và giữ lòng trong sạch. Như vậy, tất cả mọi sự phải xuất phát từ tâm lành, vì tâm lành ấy mà làm sự phải, mang đến lợi ích cho mình và nhân sinh. Cuối cùng giữ tâm trong sạch, đó cũng là pháp quan trọng trong việc trau tâm”.

TT.Giác Hoàng cho biết, khi muốn làm bất cứ điều gì cũng cần phải có điều kiện, trau tâm cũng vậy, cần phải có điều kiện thích hợp.

Ngang qua lời dạy của Tổ sư trong Chơn lý “Đi tu”: “Ở trong cảnh tục, người ta không thể trau tâm y như Phật được. Ở trong bùn, ai mà không dính bùn. Có ai uống rượu mà chẳng say. Dễ ai say mà không loạn. Khó mà gần sắc lại không đắm. Gần tiền thì phải tham. Gần ác thì không thiện”, Thượng tọa nhấn mạnh, muốn trau tâm cần phải có điều kiện, môi trường thuận lợi, đó chính là phải xuất gia, lìa xa cảnh trần tục, sinh hoạt trong môi trường Tăng đoàn, dưới sự hướng dẫn của chư Tôn thiền đức, của các bậc thiện tri thức.

Điều này càng được Tổ sư dạy rõ trong Chơn lý “Tu và nghiệp”: “Ở bên này là cư sĩ tại gia, không thế gì giữ giới trau tâm diệt nghiệp phiền não cho đặng, nên mới phải xuất gia Khất sĩ và qua bờ bên kia; nhờ giải thoát, ở chỗ vắng êm, mà dễ dàng giữ giới luật hơn, vì ai muốn trau tâm là phải thu thúc lục căn thanh tịnh, diệt nghiệp phiền não bằng cả hai trăm năm chục giới luật mới được”.

Khép lại buổi chia sẻ, Thượng tọa nhắc nhở chư hành giả an cư, Tổ sư dạy muốn trau tâm phải thu thúc lục căn thanh tịnh bằng việc giữ giới, nghiêm trì giới, song cần nhận biết rõ, giữ giới là để phòng hộ lục căn, hướng đến việc trau tâm, chứ không để xen lẫn cố chấp giới.

Một số hình ảnh tại buổi chia sẻ:

Chia sẻ với thân hữu:

In bài viết: