GIÁO HỘI PHẬT GIÁO VIỆT NAM HỆ PHÁI KHẤT SĨ

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc TP. Hồ Chí Minh, ngày 26 tháng 5 năm 2024

BÁO CÁO

ĐẠI LỄ KỶ NIỆM 100 NĂM

NGÀY ĐỨC TỔ SƯ MINH ĐĂNG QUANG HIỆN THÂN VÀO ĐỜI

(26/9 Quý Hợi, 1923 – 26/9 Quý Mão, 2023)

 

Nam-mô Bổn sư Thích-ca Mâu-ni Phật

• Kính bạch chư Tôn đức Giáo phẩm, Tăng Ni trụ trì các miền tịnh xá,
• Thưa quý thiện nam tín nữ Phật tử,

Hệ phái Khất sĩ (nguyên là Đạo Phật Khất sĩ Việt Nam), còn gọi là Phật giáo Khất sĩ (PGKS) do đức Tổ sư Minh Đăng Quang chính thức sáng lập vào năm 1946. Ngài chào đời vào ngày 26 tháng 9 năm Quý Hợi – 1923, đến ngày 26-9 Quý Mão - 2023 tròn 100 năm. Với tinh thần tri ân, báo ân, uống nước nhớ nguồn đối với ân đức to lớn của Tổ sư, PGKS đã tổ chức Đại lễ Kỷ niệm 100 năm đức ngài hiện thân vào đời. Đó cũng là một sự kiện có ý nghĩa vô cùng to lớn trong trang sử vàng son của Phật giáo Khất sĩ Việt Nam. Đó cũng là một sự kiện đáng nhớ vì sự kiện ấy kết tụ vạn tấm lòng của chư vị Khất sĩ và cư sĩ đã thọ ân đức Tổ sư, hướng về Tổ sư bày tỏ tấm lòng tri ân đối với ân đức khai tông lập giáo cao cả của đức Ngài. 

Hôm nay, ngày 19 tháng 4 Giáp Thìn (26-5-2024), nhân khóa Bồi dưỡng trụ trì PL.2568 - DL.2024, chư Tôn đức Giáo phẩm Hệ phái tổ chức tổng kết Đại lễ, thay mặt Ban Thư ký hệ phái xin được báo cáo tổng kết các điểm chính yếu như sau:

1. Thời gian tổ chức Đại lễ

Thời gian tổ chức Đại lễ khá dài, 9 ngày, bắt đầu từ ngày 21 đến ngày 29 tháng 9 năm Quý Mão (nhằm ngày 04 – 12/11/2023), có thể tạm chia thành 3 giai đoạn.

Giai đoạn 1: Tiền lễ, từ ngày 21-23 tháng 9 âm lịch (nhằm 04-06/11/2023),  các hoạt động chào mừng Đại lễ như triển lãm, hội thảo, ca nhạc tưởng niệm, tọa đàm nội bộ.

Giai đoạn 2: Chính lễ, 24-26 tháng 9 âm lịch (07-09/11/2023). Phật giáo Nam tông, Trung ương Giáo hội PGVN và PGKS trang nghiêm cử hành Đại lễ với sự tham dự của Chính quyền các cấp.  

Giai đoạn 3: Hậu lễ, 26-29 tháng 9 âm lịch (09-12/11/2023) khởi hành chiêm bái và tu tập tại Tổ đình Minh Đăng Quang (Vĩnh Long), Di tích Đắc đạo của Tổ sư Minh Đăng Quang tại Hà Tiên (Kiên Giang). Tổ đình tịnh xá Ngọc Viên (Vĩnh Long) và tịnh xá Mộc Chơn (Mỹ Tho, Tiền Giang).

2. Không gian tổ chức Đại lễ

Không gian tổ chức Đại lễ đã được chư Tôn đức Giáo phẩm hệ phái thống nhất thực hiện tại các địa điểm mang dấu ấn lịch sử thiêng liêng trọng đại:

Có 4 điểm trọng yếu của hệ phái hiện nay:

1) Pháp viện Minh Đăng Quang, 505 Võ Nguyên Giáp, phường An Phú, TP. Thủ Đức, TP. HCM, trụ sở Trung ương của PGKS Việt Nam ngày nay.

2) Tổ đình Minh Đăng Quang, xã Hậu Lộc, huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long, vùng đất địa linh nhân kiệt, nơi đức Tổ sư hiện thân vào đời, được xem là Tổ đình quan trọng nhất hiện nay của PGKS.

3) Di tích Tổ sư Minh Đăng Quang đắc đạo tại Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang.

4) Tổ đình tịnh xá Ngọc Viên (TP. Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long) và tịnh xá Mộc Chơn (Mỹ Tho, Tiền Giang). 

3. Chương trình Đại lễ

Hòa quyện các chất liệu tâm linh, văn hóa, hoằng pháp, giáo dục, từ thiện, tạo nên một Đại lễ giàu chất liệu văn hóa tâm linh, phù hợp với truyền thống văn hóa Phật giáo Việt Nam, mang lại những giá trị vô cùng đặc sắc. Sau đây xin điểm lại các chương trình cơ bản theo từng ngày:

1. Ngày 04 tháng 11 năm 2023 (nhằm 21/9 Quý Mão)

- Vào lúc 19g00 khai mạc triển lãm “Tổ sư Minh Đăng Quang: Khởi nguyên và sự truyền thừa”. Phần triển lãm này có 2 phần: Phần 1 triển lãm về cuộc đời của đức Tổ sư Minh Đăng Quang được tôn trí tại khu vực phía trước Thiền đường. Phần 2 triển lãm về các hoạt động Phật sự của các Giáo đoàn, giới thiệu về quá trình hình thành và phát triển của 6 Giáo đoàn Tăng trong nước và 1 Giáo đoàn Phật giáo hải ngoại. Chư Ni gồm có Ni giới Hệ phái Khất sĩ, NGGĐ I, NGGĐ III, NGGĐ IV (gồm 4 phân đoàn), NGGĐ VI. Với sự nỗ lực của ekip TT. Minh Liên phụ trách hình ảnh của Tổ sư, và sự nỗ lực của 7 Giáo đoàn Tăng và 7 đơn vị (Ni giới HPKS, 6 đơn vị Giáo đoàn, Phân đoàn) đã tạo nên một bức tranh lễ hội văn hóa tâm linh Phật giáo Khất sĩ vô cùng có ý nghĩa.

2. Ngày 05 tháng 11 năm 2023 (nhằm 22/9 Quý Mão)

Có 2 nội dung vô cùng quan trọng:

1) Hội thảo “Hệ phái Khất sĩ: Tư tưởng Phật học, lịch sử truyền thừa và những đóng góp” bắt đầu lúc 08g00 và kết thúc 17g30. Chương trình này do Viện Nghiên cứu Phật học Việt Nam, Viện Nghiên cứu Tôn giáo thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội, Trường Đại học KHXH & NV thuộc Đại học Quốc gia TP.HCM và Hệ phái Khất sĩ kết hợp cùng thực hiện. Hội thảo đã quy tụ hàng trăm học giả, nhà nghiên cứu hàng đầu ở trong nước và chư vị Tôn đức lãnh đạo GHPGVN tham gia. Có tất cả 164 bài nghiên cứu được phân bổ với 5 diễn đàn: 1) Tổ sư Minh Đăng Quang: Hành trạng và tôn chỉ; 2) Tư tưởng Phật học của Tổ sư Minh Đăng Quang; 3) Phật giáo Khất sĩ: Hình thành và phát triển; 4) Văn hóa, văn học & kiến trúc Phật giáo Khất sĩ; 5) Phật giáo Khất sĩ và những đóng góp. Mỗi diễn đàn đều có 3 phiên làm việc. Mỗi phiên làm việc đều có 5 vị diễn giả trình bày tham luận.

 Hội thảo được các nhà nghiên cứu, thức giả xã hội đánh giá là thành công rực rỡ từ nội dung đến hình thức. Hiện nay các bài tham luận đang được biên tập để cuối năm 2024 này được in thành sách.

2) Văn nghệ “Minh Đăng tỏa rạng” tái dựng cuộc đời tầm đạo và hành đạo của Tổ sư Minh Đăng Quang, cho đến ngày ngài tu tịnh núi lửa. Những ca khúc bay bổng, thâm trầm ca ngợi, tôn vinh về đạo nghiệp và tư tưởng Tứ y pháp Trung đạo của Tổ sư Minh Đăng Quang.

3. Ngày 06 tháng 11 năm 2023 (nhằm 23/9 Quý Mão)

Ngày này có 4 chương trình:

1) Tọa đàm nội bộ “Nhìn lại các thành tựu và những biến thể của Phật giáo Khất sĩ ngày nay”.

2) Chương trình “Ký kết với Ban Văn hóa Trung ương thực hiện 4 đề án” do HT. Thích Thọ Lạc – Trưởng ban Văn hóa Trung ương làm việc với chư Tôn đức Giáo phẩm hệ phái.  

3) Ban Chủ nhiệm Quỹ Pháp học Khất sĩ trao học bổng đến Tăng Ni sinh Khất sĩ đang học trong nước và tại các nước: Mỹ, Ấn Độ, Tích Lan, Miến Điện, Thái Lan, Trung Quốc, Đài Loan.

4) Pháp thoại: “Tư tưởng Phật giáo Nguyên thủy (Theravāda) trong bộ Chơn lý của Tổ sư Minh Đăng Quang” do HT. Bửu Chánh, Ủy viên Thư ký HĐTS, Phó trưởng ban Hoằng pháp Trung ương GHPGVN chủ giảng.  

Nhìn tổng quan, chỉ có chương trình đầu tiên không thành công vì Ban Tổ chức chưa đầu tư đúng mức, chưa sắp xếp chặt chẽ, dẫn đến không triển khai được nội dung mà BTC hướng đến. Còn 3 chương trình còn lại đều diễn ra trong không khí nghiêm trang và ý nghĩa.  

 4. Ngày 07 tháng 11 năm 2023 (nhằm 24/9 Quý Mão)

Có 4 chương trình:  

1) Phật giáo Nam tông cử hành lễ Tưởng niệm đức Tổ sư vô cùng trang nghiêm và trọng thể. HT. Thích Thiện Tâm - Phó Chủ tịch HĐTS, trong bài phát biểu của mình, có lời tán thán, ca ngợi đức Tổ sư, khẳng định về đức hạnh và trí tuệ tuyệt luân của đức Tổ sư. 

HT. Thạch Sók Xane - Phó Chủ tịch HĐTS, thay mặt cho Phật giáo Nam tông Khmer cũng có lời truy tán công đức Tổ sư.

HT. Giới Đức, bậc Tôn túc Phật giáo Nam tông Kinh có bài thơ tuyệt tác cúng dường Tổ sư. Bài thơ hùng tráng, khái quát đường lối tu tập, vận chuyển bánh xe pháp và ca ngợi những đóng góp của Tổ sư Minh Đăng Quang, Phật giáo Khất sĩ đối với PGVN.

2) Chương trình “Trùng tụng Chơn lý”

Chương trình này vô cùng ý nghĩa, xưng tán ân đức Tổ sư bằng cách học thuộc lòng lời dạy cao quý của ngài. Các vị Tăng, Ni và cư sĩ đã nỗ lực dành nhiều thời gian liền cho việc học thuộc lòng các quyển Chơn lý. Có tất cả 25 vị đăng ký, bao gồm 2 Tỳ-kheo, 1 Sa-di, 7 Tỳ-kheo-ni, 6 Thức-xoa-ma-na, 4 Sa-di-ni, 3 tập sự, 2 cư sĩ nữ.

Có 1 vị đăng ký trùng tụng 7 bài, 2 vị 5 bài,  3 vị 3 bài, 9 vị 2 bài, 10 vị 1 bài. Tổng cộng 54 bài Chơn lý được 25 vị phát tâm trùng tụng. Cơ bản các vị đều đã thuộc, có vị thuộc lòng 100%, đọc rất mạch lạc, phân câu cú rõ ràng. Đây là chương trình rất ý nghĩa, góp phần cho Đại lễ thêm thiêng liêng và viên mãn.

3) Chương trình “Diệu lý Minh Đăng”

Hơn 400 Phật tử khắp miền tịnh xá, bao gồm cả miền Trung, miền Nam, huyện đảo (Quảng Ngãi), Cao nguyên và ở Bắc Trung Bộ (Thanh Hóa) đồng về tham dự. Trải qua các vòng thi, Ban Giám khảo chọn ra 16 Phật tử dự thi vòng chung kết với 4 phần thi: Vấn đáp nhanh; trắc nghiệm nhanh; giải ô cửa Chơn lý; thuyết trình về Đạo Phật Khất Sĩ, lịch sử đức Tổ sư, pháp hành của người cư sĩ Phật giáo Khất sĩ. Chương trình đã thúc đẩy việc học tập bồi dưỡng kiến thức Phật học, nghiên cứu về cuộc đời, tư tưởng Tổ sư Minh Đăng Quang và lịch sử Phật giáo Khất sĩ.  

4) Pháp thoại “Đức Tổ sư Minh Đăng Quang với chí nguyện Nối truyền Thích-ca Chánh pháp” do Trưởng lão HT. Giác Giới, Phó Thư ký kiêm Giám luật HĐCM, Giáo phẩm Chứng minh Hệ phái giảng giải. Thời pháp thoại đem đến người nghe hiểu biết sâu sắc hơn về chí nguyện của một bậc Tổ sư khai đạo. Đây cũng là điểm đặc trưng nhận diện của PGKS trong các lễ hội.

5. Ngày 08 tháng 11 năm 2023 (nhằm 25/9 Quý Mão)

1) GHPGVN cử hành Đại lễ tưởng niệm

Sáng sớm, Đại lão Hòa thượng Pháp chủ GHPGVN - Thích Trí Quảng, Trưởng lão Hòa thượng Phó Pháp chủ - Thích Đức Nghiệp đến thắp hương tưởng niệm. Đại lão Hòa thượng Pháp chủ đã khai thị cho đại chúng về tầm quan trọng của tu tập mới đủ khả năng gìn giữ đạo nghiệp y bát của Tổ sư. Trong buổi lễ chính thức, Trưởng lão Hòa thượng Phó Pháp chủ - Chủ tịch HĐTS và Ban Tôn giáo Chính phủ đã có lời tán thán đạo nghiệp và công đức dựng lập hệ phái của Tổ sư, cũng như những đóng góp to lớn của Phật giáo Khất sĩ đối với đạo pháp và chúng sinh.

2) Cung đón các Giáo đoàn về dự lễ và ghi hình lưu niệm

Mỗi Giáo đoàn về dâng phẩm vật cúng dường lên đức Tổ sư trong không khí trang nghiêm, trọng thể.

3) Chương trình “Sống để yêu thương” (trao quà từ thiện)

Trong Đại lễ này, ngoài việc trao quà từ thiện tại PV. Minh Đăng Quang vào chiều 25/9 Quý Mão, Ban TTXH đã nỗ lực vận động quý Phật tử cùng nhau làm công tác từ thiện nhân ái, nhân văn gần 2 tỷ đồng. NS. Tiến Liên với tư cách cá nhân cũng đã làm từ thiện hơn 1 tỷ đồng.

4) Lễ hội hoa đăng tưởng niệm đức Tổ sư và các Pháp tử của Tổ sư. Trong đêm huyền mặc này với ánh đèn lung linh, công đức của Tổ sư và chư đức Thầy được các thế hệ đệ tử PGKS tán dương tưởng nhớ. Những đạo lý Phật giáo ứng dụng trong cuộc sống được Hòa thượng Trưởng ban Thường trực Giáo phẩm Hệ phái Thích Giác Toàn triển khai, khích lệ cho tứ chúng.

6. Ngày 09 tháng 11 năm 2023 (nhằm 26/9 Quý Mão)

Có 2 chương trình trọng thể trong buổi sáng: 1) Đại chúng hành trì hạnh khất thực hóa duyên, tái hiện hình ảnh Tăng đoàn đức Phật tại thế và Tổ sư hành đạo; 2) Hệ phái cử hành trọng thể lễ Tưởng niệm, thấm đẫm cảm xúc tôn kính sâu lắng của môn đồ đệ tử đối với bậc Thầy tâm linh lập tông khai đạo.

7. Ngày 10 tháng 11 năm 2023 (nhằm 27/9 Quý Mão)

Chiêm bái, tưởng niệm, pháp thoại, pháp đàm, tu tập tại Tổ đình Minh Đăng Quang (Vĩnh Long). Tại đây, Trưởng lão HT. Giác Giới cùng với chư Tôn đức Giáo phẩm: HT. Minh Tuyên, HT. Giác Pháp… trao đổi, chia sẻ đường lối của Tổ sư đến với toàn thể đại chúng. Ngày tu rất ấm áp và đạo tình Linh Sơn pháp lữ hòa hợp, thắt chặt tinh thần đoàn kết của Hệ phái.   

8. Ngày 11 tháng 11 năm 2023 (nhằm 28/9 Quý Mão)

Tu tập, làm lễ tưởng niệm và làm từ thiện tại Di tích Đắc đạo Tổ sư Minh Đăng Quang. Tại đây HT. Minh Bửu, Ủy viên TT. HĐTS, Trưởng ban Tăng sự PGKS, với tư cách trụ trì tại di tích Tổ sư Minh Đăng Quang đắc đạo cùng với chư Tôn đức Giáo phẩm có buổi sinh hoạt với chư Tôn đức BTS GHPGVN tỉnh Kiên Giang, rất đạo vị và nghĩa tình.

9. Ngày 12 tháng 11 năm 2023 (nhằm 29/9 Quý Mão)

Thăm Tổ đình tịnh xá Ngọc Viên (Vĩnh Long), tịnh xá Ngọc Quang (Sa Đéc), tịnh xá Mộc Chơn (Mỹ Tho, Tiền Giang) và làm từ thiện tại tịnh xá Mộc Chơn.

Tại 3 địa điểm này, đoàn được chư Tôn đức tại trú xứ giải thích các sự kiện liên hệ cuộc đời Tổ sư và quá trình phát triển ngôi tịnh xá từ quá khứ đến hiện nay.

TÓM LẠI: “Đại lễ Kỷ niệm 100 năm ngày đức Tổ sư Minh Đăng Quang hiện thân vào đời” được chư Tôn đức Giáo hội và Hệ phái nhận xét rằng Đại lễ được tổ chức trang nghiêm, có ý nghĩa và thành công trên nhiều phương diện. Tuy nhiên, Đại lễ cũng còn một số khiếm khuyết.

* Các ưu điểm:

1. Chương trình nêu cao được tinh thần “ẩm thủy tư nguyên” của người học trò đệ tử đối với ân đức Tổ sư dày công lập đạo.
2. Chương trình được cân đối giữa hành chánh, tâm linh, học thuật, văn hóa, từ thiện xã hội và chiêm bái.
3. Nội dung của Đại lễ được phân bổ với khung thời gian 9 ngày và thời lượng mỗi chương trình tương đối hợp lý với thời gian và không gian cụ thể.
4. Việc lễ nghĩa đối với chư Tôn đức lãnh đạo Giáo hội trước, trong và sau Đại lễ đều được quý Tôn đức trong BTC quan tâm một cách sâu sát, tạo mối thiện cảm sâu sắc từ phía Giáo hội, các vị Giáo phẩm trong các tông môn pháp phái và Chính quyền đối với hệ phái.  
5. Các vị Tôn đức lãnh đạo Giáo hội tối cao như Đại lão HT. Pháp chủ GHPGVN, các vị Trưởng lão HT. Phó Pháp chủ, Trưởng lão HT. Phó Pháp chủ kiêm Chủ tịch HĐTS, nhị vị Trưởng lão Hòa thượng Ủy viên Thường trực HĐCM kiêm Phó Chủ tịch Thường trực HĐTS và các vị Hòa thượng Phó Chủ tịch HĐTS, các vị trong HĐTS, Trưởng, Phó các Ban, Viện Trung ương, v.v… đều đến tham dự trong niềm hoan hỷ và chúc lành.
6. Các vị lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, các cơ quan khác đều quan tâm, dành thời gian và tình cảm đến thăm và chúc mừng Đại lễ.  
7. Không có bất kỳ sự cố nào liên quan đến ẩm thực, điện nước gây ảnh hưởng xấu đến xã hội.

8) Việc trần thiết mang tầm Đại lễ của một tông phái, lễ hội tâm linh văn hóa kéo dài nhưng rất vừa phải, không thiếu phần trang nghiêm, trọng thể, trang trọng.

9) Các Giáo đoàn và một số vị cá nhân rất có lòng ủng hộ tịnh tài và công sức, nhờ đó mọi việc chi tiêu cho Đại lễ được tốt đẹp.

10) Một số tư liệu ý nghĩa ra đời kịp thời gian cúng dường Đại lễ như:

- Chơn lý  “Thiền quang vi diệu” được Hòa thượng Giác Toàn diễn kệ.

- Chơn lý “Thiền đăng diệu pháp” (3 tập) do NT. Tuyết Liên phổ thơ với 60 quyển Chơn lý, NXB. Hồng Đức.

- “Kinh Phật tuyển tụng”, tuyển chọn 32 kinh Phật, do Đại đức Minh Điệp chuyển thơ do NXB. Tổng hợp TP.HCM cấp giấy phép xuất bản.

- “Sơ khảo Ni giới Giáo đoàn III”, do NS. Hòa Liên biên soạn, được NXB. Hồng Đức cho phép ấn hành.

- “Ánh Minh Quang” được tái bản, bổ sung các hình ảnh cuộc đời và hành đạo của Tổ sư.

- Đuốc sen số 32, chuyên đề “Cuộc đời - hành trạng Tổ sư”.

Các tặng phẩm khác được chư Tôn đức BTC chuẩn bị tương đối chu đáo.  

* Các nhược điểm cần quan tâm, khắc phục:

1) Có một vài thời điểm việc phục vụ cơm nước chưa được chu đáo, khiến nhiều người tham dự sinh phiền não.

2) Các thông tin liên hệ đến Tổ sư Minh Đăng Quang cần được cân nhắc kỹ lưỡng trong quá trình triển lãm, tránh trường hợp sử liệu bị phổ biến sai.

3) Một vài chương trình được livestream trực tiếp trên các nền tảng xã hội mà không trình kịch bản chi tiết cho Ban Tổ chức, dẫn đến các chương trình ấy không phổ biến rộng rãi đến quần chúng, vì ngại ảnh hưởng đến BTC Đại lễ và Hệ phái.

4) BTC chưa có văn bản hướng dẫn các cư sĩ trong các ngày Đại lễ, làm hàng chào danh dự cung đón chư Tôn đức cũng như tham gia như thế nào để góp phần cho Đại lễ thành công hơn nữa.

5) Có những vị đứng đầu trong 30 tiểu ban chưa làm hết vai trò của mình được giao. Một số nhân sự đã được phân công nhưng chưa thể hiện được chức năng và bổn phận của mình được giao phó hoặc một số nhân sự tích cực tham gia nhưng tự phát dẫn đến làm rối loạn Đại lễ.

6) Có những thay đổi trong kịch bản gây ảnh hưởng chung đến Đại lễ. Vị chủ chốt trong chương trình không trình lại BTC dẫn đến chương trình đó không được thành tựu như ý.

7) Cần tăng cường sự chánh niệm, trang nghiêm, lịch sự, tao nhã, thể hiện phẩm chất tu tập trong quá trình tổ chức Đại lễ.  

***

Kính bạch chư Tôn đức,

Vừa qua, thay mặt Ban Thư ký Hệ phái, chúng con trình bày tóm tắt những điểm cơ bản của Đại lễ và kính trình lên chư Tôn đức những điểm ưu khuyết. Kính mong chư Tôn đức và đại chúng từ bi, hoan hỷ.

Nam-mô Công Đức Lâm Bồ-tát Ma-ha-tát.

Nam-mô Tổ sư Minh Đăng Quang thùy từ chứng minh.

Kính trình,

Tỳ-kheo Giác Hoàng

(Chánh Thư ký Hệ phái)

Chia sẻ với thân hữu:

In bài viết: